– Årets utgave av Arbeidermøtet blir dermed den siste, konstaterer generalsekretær Erik Furnes i Indremisjonsforbundet (ImF).

Han står selv bak forslaget, som fikk stor tilslutning under Rådsmøtet 9. februar og ble vedtatt av ImF-styret 11.-12. mars.

Arbeidermøtet har vært arrangert i over hundre år. Målgruppen har stort sett vært ansatte i organisasjonen. De siste årene har Arbeidermøtet samlet om lag 100 personer, pluss T2-klassen på Bibelskolen.

– Enorme utfordringer

– I dag har vi enorme utfordringer i hvordan vi skal nå det norske folk med Guds ord til frelse og disippelskap. En vanskelig kirkesituasjon pålegger oss også å ta et større ansvar som lokale forsamlinger. På den positive siden vil vi om en stund være klar til å presentere nye verktøy i barne- og ungdomsarbeidet, og her trengs masse opplæring. Det er potensielt mange hundre ledere på lokal- og regionalplan som trenger bevisstgjøring, opplæring og motivasjon, påpeker Furnes.

En ny lederkonferanse tar mål av seg til å være et tilbud til alle ledere og tillitsvalgte i ImF-familien. Pinsebevegelsen har lykkes med å gjøre om sin predikantkonferanse til den årlige LED-konferansen. Administrasjonen ser for seg at konferansen eventuelt kan starte en dag tidligere for de ansatte, og at Arbeiderfesten kan holdes da, men program og opplegg skal utformes sammen med kretser og forsamlinger i ImF.

– Regionale lederkonferanser har sitt fortrinn i at folk slipper å reise så langt, men det er lettere å legge mer kvalitet i et større fellesarrangement. Dessuten kan opptak av samlinger formidles til de som ikke hadde anledning til å reise, påpeker Furnes.

Generalforsamlingen

ImF-ledelsen er spent på oppslutningen om sommerens generalforsamling (GF) i Ålesund. I saksutredningen erkjennes det at ImF «ikke har organisasjonskultur for å samle så mye folk som vi skulle ønske». På GF i Lyngdal i 2013 ble det så vidt over 200 delegater.

Det er uavklart om generalforsamlingen fortsetter som eget arrangement. Et alternativ kan være å legge de formelle sakene inn i konferansen hvert tredje år. Et argument for det siste er at en kanskje vil få bedre representasjon blant de som faktisk står som ledere i lokale lag.

– Men den diskusjonen kan neste styre ta, basert på erfaringer fra årets GF og den første konferansen, framholder Furnes.

Modeller

Det som har gitt mest impulser for nytenkningen, er måten European Leadership Forum (ELF) er organisert på. Foruten store fellessamlinger med bibelundervisning, bønn og sang, følger deltakerne også undervisning i nettverkssamlinger spesialtilpasset det området en er leder for. I tillegg kan en være med på ulike aktuelle seminarer.

– For å holde kostnadene nede, vil en slik satsing forutsette at mange nok bidrar med sin kompetanse, framholder Erik Furnes.

Administrasjonen skal nå arbeide videre med tidspunkt, lokalisering og program, i samråd med krets- og forsamlingsledere. Den første konferansens profil og innhold skal legges fram for styret i juni og presenteres under årets GF i Ålesund 27.-31. juli.

– Då tenkjer eg på at det er så direkte og så konkret. Det einaste måtte vera Bedehushåndboka, men den er meir praktisk retta, seier Kleppa til sambåndet.no.

Råd

I marsnummeret av Sambåndet som etter planen skal ha nådd ut til dei fleste abonnentane i dag, er det trykt eit omfattende dokument med overskrifta «Råd fra ImF i den aktuelle kirkesituasjonen anno 2015/2016». Lenke til dokumentet finn ein nedst i denne artikkelen. At det ville koma eit slikt råd, skreiv Sambåndet i novembernummeret i fjor.

Johannes Kleppa er ein av fire personar som på oppdrag frå Sambåndet har lese dokumentet og kommentert det i temaseksjonen i bladet. I sin artikkel der drar Kleppa ein tråd tilbake til debatten om «fri kyrkje, fri nattverd og fri dåp frå slutten av 1800-talet til ut på 1920-talet».

– På denne tida spela Sambåndet og Broderringen ei viktig rolle for nyhende og debatt, sier Kleppa – og viser til boka «Ordets folk» som han er medforfattar av.

Broderringen

Vestlandske Broderring (seinare Forkynnar- og Leiarringen) vart stifta i 1903 og var ei samling for predikantar på Vestlandet. Frå starten vart alle sentrale forkynnarar og leiarar i lekmannsarbeidet på Vestlandet med. Sjølv om Broderringen var uavhengig i høve til organisasjonane, var han ifølgje Kleppa representantiv for dåverande Det vestlandske indremisjonsforbund (DVI), no Indremisjonsforbundet (ImF)). Broderringen skulle arrangera møte der spørsmål som var aktuelle for forkynnarar og for det kristne arbeidet, vart drøfta.

– På denne tida fantes ikkje store leiar- og arbeidermøte i dei ulike organisasjonane, peikar Kleppa på.

Fri nattverd og fri dåp

På sommarmøtet til Broderringen i 1906, på Framnes, var spørsmålet om fri nattverd tema. Foredraga til Ludvig Hope (NLM), Andreas Lavik og B.A. Lindeland (dei to siste frå DVI) vart utgitt som eiga trykksak, kalla «raudboka» etter fargen på omslaget. I vedtaket frå møtet, som òg vart innlemma i raudboka, heitte det mellom anna at «nadveren gives fri». Og i 1907-årgangen av Sambåndet hadde Lindeland ein artikkelserie som viste korleis indremisjonsleiarane tenkte om nattverden og bruken av den. I 1913 vart fri nattverd anerkjend av staten.

På årsmøtet til Broderringen i 1911, på Nærbø, kom spørsmålet om fri dåp opp. Årsmøtet vedtok å senda inn til Kyrkjedepartementet eit lovforslag «hvorved det gis adgang til aa faa hjemmedøpte barn indført i statskirken uten at daapen stadfæstes i kirken». Same år hadde styret for Broderringen klart eit «Forslag til lov um heimedåp», og dette vart overlevert statsråden personleg. Arbeidet for fri dåp døydde likevel bort.

– Grunnar for det kan vera nedkjemping av liberal teologi, at det kom prestar utdanna av Ole Hallesby og store vekkingar, seier Kleppa.

Les òg: Dåp til spetakkel

Forsamling

Noko av argumentasjonen for om lag hundre år sidan gjekk på at veneflokken på bedehuset måtte kunne kallast ein menighet og difor kunne praktisera dåp og nattverd. Indremisjonshistorikaren synest godt at ImF-leiinga kunne ha vist til denne delen av historia i dokumentet om kyrkjesituasjonen.

– Det ville ha gjort at det hadde stått endå sterkare og vist at frihetstanken ikkje er ny i indremisjonen, meiner Kleppa.

Johannes Kleppa har merka seg at dokumentet er klart i si tilråding av å satsa på forsamlinga på bedehuset.

– Når ein har uttalt seg før, er det meir om kva misjonsfolket kan koma til å gjera dersom så eller så skjer, peikar Kleppa på.

Statskyrkjevenleg

Sjølv kom han første gong inn i DVI på slutten av 1970-talet, då i stilling som leiartreningsinstruktør.

– Då var DVI noko av det mest statskyrkjevennlege ein hadde, seier Kleppa.

Han hugsar eit møte i C. Sundts gate i 1980 i samband med at Kjølv Egeland skulle laga ei utgreiing om reformer i statskyrkja.

– Av dei som var på dette møtet, var det berre eg som var prinsipielt imot statskyrkja, fortel Johannes Kleppa.

Den tidlegare redaktøren i Sambåndet og Dagen meiner det hadde vore grunnlag for å danna ei frikyrkje utfrå bedehuset for hundre år sidan.

– Men slik er det ikkje no, meiner Johannes Kleppa.

Dokumentet om kyrkjesituasjonen kan lesast digitalt her. Kom gjerne med ditt syn i kommentarfeltet under denne artikkelen.

Les òg leiar: Ordet i brennpunktet

3. november hadde tidlegare generalsekretær i Indremisjonsforbundet (ImF), Karl Johan Hallaråker, eit debattinnlegg på trykk i riksavisa Vårt Land. Bakgrunnen var vedtaket i bispemøtet i veka før. Hallaråker skriv mellom anna at Bispemøtet kjem med «kloke råd i vanskeleg situasjon».

To liturgiar

Som kjend står alle biskopane bak eit råd til Kyrkjemøtet til våren om å gå inn for to liturgiar for ekteskap, ein for ekteskap mellom mann og kvinne og ein for likekjønna par. Dei 12 biskopane viser til at det etter alt å døme vil bli fleirtal på Kyrkjemøtet for likekjønna vigsel, og dei meiner to liturgiar vil gi rom for begge syn på likekjønna ekteskap og ta naudsynt omsyn til både fleirtal og mindretal.

I innlegget i Vårt Land skriv Karl Johan Hallaråker mellom anna at han «ikkje kan sjå at det hadde blitt ei betre løysing for folkekyrkja si framtid om dei konservative biskopane hadde brote og overlate til dei andre å ta heile regien åleine». Vidare: «Ut frå situasjonen som har oppstått etter valet, har eg stor forståing for både biskop Nordhaug (som er arkitekten bak rådet om to liturgiar, red.merk.) og den løysinga ein har samla seg om. Det aller viktigaste i rådet er faktisk konstateringa av at denne saka blir ein ikkje teologisk samde om. For meg tyder det at vi som har det klassiske synet, ikkje kan overkjørast, men har fått stadfesta full råderett og talerett ut frå vår overtyding».

– Ikkje endra syn

Innlegget vart møtt med til dels sterke reaksjonar. Sambåndet har bede Karl Johan Hallaråker om ei presisering av hans ståstad:

– Ekteskapet er mellom mann og kvinne, slik eg meiner Bibelen talar klart. Samkjønna ekteskapsforståing er også etter mi vurdering på kollisjonskurs med CA 7 (vedkjenningsskriftet Confessio Augustana, red.merk.) sin omtale av «semje om evangelielæra». Dette gjeld nok også fleire andre standpunkt i kyrkjelandskapet. Eg møter det som best eg kan gjennom Calmeyergatelinja si rettleiing om skilje mellom «offisielt samarbeid» og det frie organisasjonsarbeidet.

– Spørsmålet nå er korleis vi skal manøvrera i den offisielle kyrkja sin situasjonen etter kyrkjevalet. Dersom ein ikkje vil forlata kyrkja, ser eg ikkje anna langsiktig val enn å ta vare på dei med klassisk syn slik biskopane føreslår. Kva er alternativet? Vedkomande spørsmålet om «to syn» meiner eg biskopane uttrykker seg presist når dei uttalar «tek til etterretning». Det er ei viktig formulering for ikkje å godkjenna. For meg betyr det at dei klassisk orienterte biskopane og meg sjølv ikkje godkjenner to syn, men altså tek til etterretning at slik er det – og har vore lenge.

– Vidare meiner eg at vi må kunna drøfta ulike løysingar i denne situasjonen utan å skulda kvarandre på den måten som nå har skjedd, seier Karl Johan Hallaråker.

– Uventa

Erik Furnes tok over etter Hallaråker som generalsekretær i ImF. På spørsmål frå Sambåndet om korleis han opplever utspelet frå forgjengaren, svarar han slik:

– Det var svært overraskande og uventa, både sjølve utspelet og kommentarane som har kome i tilknytning til dette. Sist gong ImF og krinsane hadde ei større uttale om kyrkjesituasjonen var hausten 2007, og den tok utgangspunkt i at ein ikkje kan leve med to uforeinlege syn i spørsmål som handlar om frelse og fortaping (sjå nedst på imf.no/ressurs/). Vi som har leia ImF sidan då, har etter beste evne prøvd å følgje dei retningslinjene som vart trekt opp den gong. Det gjeld korleis vi skal forhalde oss til menneske som står for vrang og splittande lære, og det handlar mellom anna om å byggje bibeltro nettverk på luthersk grunn for å vere ei støtte for krefter i Dnk som vil vere tru mot Guds ord. No opplever eg at Hallaråker gjev andre signal, og det overraskar meg.

Samla råd

– Får utspelet konsekvensar for måten ImF-leiinga vil forhalda seg til den nye kyrkjesituasjonen på?

– No er det viktig for vår leiargruppe å legge til rette for opne og gode samtalar i styremøte og ulike leiarmøte, ikkje minst i vinterens Rådsmøte. Det er også viktig å snakke saman med andre organisasjonar, kyrkjesamfunn og andre grupperingar. Derfor vil eg ikkje kome med føringar tidleg i prosessen som nokon kan oppleve som bindande. Alle som er opptekne av kyrkjesituasjonen, vil fange opp ulike utspel, også Karl Johan sitt, og så får vi arbeide oss fram til eit samla råd som har best mogleg tilslutning i organisasjonen, strekar Furnes under.

– Trur du utspelet frå Hallaråker får konsekvensar for det å nytta han som talar framover?

– Eg er ikkje i tvil om at Karl Johan framleis vil levere sunn og solid forkynning og teologi frå talarstolen, og ut over det vil eg svare generelt. Når ein stikk hovudet fram i spørsmål med stor spenning, slik som den kyrkjepolitiske situasjonen i dette tilfelle, kjem ein ikkje utanom at det i tillegg påverkar folks tillit. Tillit vert bygd eller nedbroten ved orda våre og oppførselen vår. Eg må leve med at forsamlingar og enkeltpersonar har ulik grad av tillit til meg, og det gjeld også for alle andre. Kven ein har tru for å kalle til å forkynne, må derfor vere tufta i dei styra som har ansvar for slikt, svarar generalsekretær Erik Furnes.